ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΚΟΚΚΙΩΜΑΤΩΔΟΥΣ ΔΕΡΜΑΤΙΤΙΔΑΣ: ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ

Εισαγωγή: Η κοκκιωματώδης δερματίτιδα μπορεί να οφείλεται σε λοιμώξεις, φάρμακα, σαρκοείδωση, δακτυλιοειδές κοκκίωμα και σε αυτοάνοσα νοσήματα (λύκος, ρευματοειδής αρθρίτιδα). Σε ιστολογικό επίπεδο η αιτιολογία είναι δύσκολη και απαιτεί καλό κλινικό ιστορικό, συσχέτιση με απεικονιστικά και εργαστηριακά δεδομένα και κυρίως συνεργασία με τον κλινικό ιατρό. Παρουσίαση περίπτωσης: Άνδρας 28 ετών με νόσο Crohn από οκταετίας, υπό θεραπεία με (αντι TNFa) infliximab, τελευταία έγχυση προ διμήνου. Από οκταημέρου έκθυση ήπια κνησμώδους, κηλιδώδους, εξανθήματος σε κορμό και άκρα και διαβρωτικές βλάβες οσχέου, πόσθης και βαλάνου. Έγιναν βιοψίες δέρματος από θώρακα και σώμα πέους με πιθανές κλινικές διαγνώσεις σύφιλη, χρόνια λειχηνοειδή πιτυρίαση ή φαρμακευτικό εξάνθημα. Αποτελέσματα: Στη βιοψία δέρματος θώρακα παρατηρήθηκαν στο θηλώδες και ανώτερο δικτυωτό χόριο αρκετά επιθηλιοειδή μη νεκρωτικά κοκκιώματα περιβαλλόμενα από λεμφοκύτταρα, ιστιοκύτταρα και πλασματοκύτταρα με συνοδό συμμετοχή ελάχιστων ηωσινόφιλων και ουδετερόφιλων πολυμορφοπύρηνων λευκοκυττάρων. Στη βιοψία δέρματος πέους παρατηρήθηκαν μέτρια ακάνθωση, επιμήκυνση των επιδερμιδικών καταδύσεων, εστίες υδρωπικής εκφύλισης και λίγα κολλοειδή / αποπτωτικά σωμάτια. Ικανή φλεγμονώδης διήθηση του χορίου από λεμφοκύτταρα, ιστιοκύτταρα και πολλά πλασματοκύτταρα με λειχηνοειδή κατανομή και παρουσία των τελευταίων γύρω από εκκρινείς αδένες. Ο ιστοχημικός έλεγχος με Warthin – Starry απέβη αρνητικός για παρουσία σπειροχαιτών, ενώ δεν κατέστη δυνατός ο ανοσοϊστοχημικός έλεγχος για Treponema. Συμπεράσματα: Εικόνα λειχηνοειδούς – κοκκιωματώδους δερματίτιδας που θα μπορούσε να αφορά σε δευτερογόνο σύφιλη ή σε φαρμακευτικό εξάνθημα λειχηνοειδούς-κοκκιωματώδους τύπου. Η παρουσία πλασματοκυττάρων είναι πλέον συνηγορητική σύφιλης ενώ στις εξωεντερικές εκδηλώσεις της Crohn τα κοκκιώματα του δέρματος περιβάλλονται από ιστιοκύτταρα και πολυμορφοπύρηνα. Για την τελική διάγνωση απαιτείται η συσχέτιση των ιστολογικών ευρημάτων με τα εργαστηριακά δεδομένα (VDRL, ASTO, αντισώματα έναντι ωχρού τρεπονήματος).