ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΑΙΘΟΥΣΑΣ ΑΙΜΟΛΗΨΙΩΝ ΕΚΤΟΣ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟΥ ΛΟΓΩ COVID-19

EΙΣΑΓΩΓΗ: Από την αρχή της πανδημίας COVID-19 το Π.Γ.Ν.Θ. ΑΧΕΠΑ ορίστηκε ως ένα από τα νοσοκομεία αναφοράς, με συνέπεια αλλαγές στον τρόπο λειτουργίας του. Η προσβασιμότητα κατέστη προβληματική, γι αυτό και πολύ γρήγορα αποφασίστηκε από το Κέντρο Αίματος ΑΧΕΠΑ λειτουργία σταθερής αίθουσας αιμοληψιών εκτός Νοσοκομείου, με διευρυμένο ωράριο λειτουργίας, για τη μέγιστη δυνατή διευκόλυνση και ασφάλεια τόσο των αιμοδοτών όσο και του προσωπικού. Επελέγη αυτοτελής χώρος εντός της Διεθνούς Έκθεσης Θεσσαλονίκης (ΔΕΘ) στο κέντρο της πόλης, όπου υπήρχε διαθέσιμος και χώρος στάθμευσης. ΣΚΟΠΟΣ ΤΗΣ ΜΕΛΕΤΗΣ: Σκοπός της μελέτης ήταν: 1. Η αποτίμηση της γενικότερης επίπτωσης αυτής της εκτός νοσοκομείου λειτουργίας αλλά και η ανάλυση της επίδρασης ειδικών συνθηκών αυτής της περιόδου -ιδιαίτερα του διευρυμένου ωραρίου- στην προσέλευση των αιμοδοτών και 2. Η εξαγωγή συμπερασμάτων για πιθανές μελλοντικές στρατηγικές. ΥΛΙΚΟ ΚΑΙ ΜΕΘΟΔΟΣ: Αντλήθηκαν από το τοπικό σύστημα πληροφορικής του νοσοκομείου (e-AIMA) στοιχεία σχετικά με τις ώρες προσέλευσης των αιμοδοτών και τα αποτελέσματα αποτυπώθηκαν σε γραφήματα. Μελετήθηκε τυχόν συσχέτιση των δεδομένων από το διάστημα λειτουργίας της αίθουσας στο χώρο της ΔΕΘ με παράγοντες όπως: απαγόρευση κυκλοφορίας, καιρικές συνθήκες, ανακοινώσεις από μέσα μαζικής ενημέρωσης και κοινωνικής δικτύωσης, προσέλευση με ραντεβού. Έγινε σύγκριση με τα αντίστοιχα δεδομένα από το διάστημα 2016-2019 τότε που σταθερή αίθουσα αιμοληψιών λειτουργούσε αποκλειστικά στον χώρο του Κέντρου Αίματος εντός Νοσοκομείου. ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ: Παρατηρήθηκε αυξητική τάση των αιμοληψιών από την έναρξη λειτουργίας της αίθουσας στην ΔΕΘ, η οποία κορυφώθηκε ακριβώς πριν την έναρξη της καθολικής απαγόρευσης κυκλοφορίας και έκτοτε παρατηρήθηκε πτωτική τάση. Οι καιρικές συνθήκες επηρέασαν μεμονωμένες ημέρες. Η εφαρμογή του διευρυμένου ωραρίου (8:30-20:00 έναντι του καθιερωμένου 8:30-13:30 & 17:30-19:30) φάνηκε πως επηρέασε την κατανομή της προσέλευσης των αιμοδοτών, καθώς παρατηρήθηκε πως περίπου το 20% της προσέλευσης αφορούσε στο επιπλέον χρονικό διάστημα λειτουργίας, παρόλα αυτά οι αιχμές μέγιστης προσέλευσης εξακολουθούν να παρατηρούνται στα ίδια χρονικά διαστήματα (10:00-12:00 και 18:00-19:00). ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ: Όπως σε όλον τον κόσμο, έτσι και στην Υπηρεσία μας, η περίοδος της πανδημίας COVID-19 και ιδιαίτερα το χρονικό διάστημα των αυστηρών μέτρων τήρησης αποστάσεων (social distancing) και περιορισμού της κυκλοφορίας πολιτών, υπήρξε απειλή για την επάρκεια αποθεμάτων αίματος. Παρότι η περίοδος αυτή, λόγω των πολλών ιδιαιτεροτήτων της, δεν προσφέρεται για την εξαγωγή ασφαλών γενικευμένων συμπερασμάτων, φαίνεται πως η λειτουργία χώρων αιμοληψιών εκτός νοσοκομειακού περιβάλλοντος και η εφαρμογή διευρυμένου ωραρίου συνέβαλε στην αντιμετώπιση της κρίσης. Η εφαρμογή αυτών των μέτρων σε διαρκή βάση, με σκοπό την διευκόλυνση των αιμοδοτών και αύξηση της προσέλευσής τους δυσχεραίνεται από θέματα διαθεσιμότητας κατάλληλων χώρων και επάρκειας προσωπικού.