Η ΧΡΗΣΗ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΩΝ ΕΙΔΙΚΩΝ ΣΩΛΗΝΑΡΙΩΝ ΠΗΚΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΩΣ ΝΕΑ ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΙΜΗ ΑΙΤΙΑ ΠΡΟΑΝΑΛΥΤΙΚΟΥ ΣΦΑΛΜΑΤΟΣ

EΙΣΑΓΩΓΗ: Η συστηματική παρατήρηση αυξημένων τιμών APTT και ινωδογόνου (Fib) σε εξωτερικούς ασθενείς του Νοσοκομείου μας, οδήγησε στην διερεύνηση κλινικής αιτιολόγησης, αλλά και στην αναζήτηση προαναλυτικών ή αναλυτικών σφαλμάτων. ΣΚΟΠΟΣ ΤΗΣ ΜΕΛΕΤΗΣ: O αποκλεισμός συμβατού κλινικού ιστορικού και πιθανών προαναλυτικών ή/και αναλυτικών σφαλμάτων, οδήγησε σε περαιτέρω διερεύνηση με σύγκριση μετρήσεων παραμέτρων πηκτικότητας με ειδικά σωληνάρια πηκτικότητας διαφορετικών εταιρειών. ΥΛΙΚΟ ΚΑΙ ΜΕΘΟΔΟΣ: Υλικό της μελέτης αποτέλεσαν δείγματα περιφερικού αίματος χρόνιων εξωτερικών ασθενών, από τους οποίους λαμβάνονταν δύο σωληνάρια πήξης (3.2%, 0.109Μ), εταιρείας Α και Β, κατόπιν συγκατάθεσής τους. Ανεπαρκή, αιμολυμένα και λιπαιμικά δείγματα εξαιρέθηκαν. Παράμετροι που συγκρίθηκαν ήταν: (PT/INR), APTT, Fib, D-dimers, Antithrombin (AT), Protein C (PC), free Prot S (free PS), DRVVT, von Willebrand factor (vWF) antigen και activity. Οι μετρήσεις πραγματοποιήθηκαν σε αναλυτές ACLTOP750 (IL). Η στατιστική ανάλυση πραγματοποιήθηκε με SPSS 17.0. ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ: Μετρήθηκε APTT σε 134 δείγματα (2x67), (PT/INR) σε 130 (2x65), Fib σε 56 (28x2), D-dimers σε 10 (2x5), (AT) και (PC) σε 8 (2x4), free PS σε 6 (2x3), DRVVT σε 6 (2x3), von Willebrand factor (vWF) antigen και activity σε 6 (2x3). Η συσχέτιση των μετρήσεων ομάδας Α και Β ήταν στατιστικώς σημαντικά υψηλή (p<0.01) στις παραμέτρους: APTT (r=0.879), PT/INR (r=0.863/0.867), D-dimers (r=0.998) και ΑΤ (r=0.952), ενώ μέτρια αποδείχθηκε στο Fib (r=0.589). Η σύγκριση, ωστόσο, με t-test (για APTT, PT/INR και Fib) ανέδειξε στατιστικά σημαντική διαφορά (p<0.01). Σύγκριση με Bland-Altman, ανέδειξε ένα υψηλότατο bias ± levels of agreement στο Fib (87.7±166.5), αλλά και στο APTT (5.87±9.19), το οποίο και φάνηκε αυξανόμενο, αυξανομένης της μέσης τιμής (Εικόνα 1). Η free PS εμφάνισε υψηλή συσχέτιση (r=0.994), αλλά μη στατιστικά σημαντική. Στις υπόλοιπες εξετάσεις, ενώ παρατηρήθηκαν αποκλίσεις, ο μικρός αριθμός των δειγμάτων δεν επέτρεψε την εξαγωγή ασφαλών συμπερασμάτων. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ: Η ποιότητα των ειδικών σωληναρίων ελέγχου πηκτικότητας αποδείχθηκε ως επιπρόσθετος δυνητικός παράγοντας κλινικά σημαντικού προαναλυτικού σφάλματος. Το εύρημα αυτό αναδεικνύει την ανάγκη τήρησης αυστηρών προδιαγραφών στην επιλογή τους, ασχέτως κόστους.