ΤΕΣΤ ΠΛΕΥΡΙΚΗΣ ΡΟΗΣ ΣΤΗ ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΟΞΕΙΑΣ ΛΕΜΦΟΒΛΑΣΤΙΚΗΣ ΛΕΥΧΑΙΜΙΑΣ

ΕΙΣΑΓΩΓΗ: Η οξεία λεμφοβλαστική λευχαιμία (ΟΛΛ) αποτελεί τη συχνότερη κακοήθεια της παιδικής ηλικίας. Συνήθως εκδηλώνεται με πυρετό, καταβολή, οστικά άλγη, διόγκωση των λεμφαδένων και πετέχειες. Η κλινική προβολή της νόσου συχνά αποτελεί διαφοροδιαγνωστικό πρόβλημα για τον γιατρό της πρωτοβάθμιας φροντίδας που εξετάζει αρχικά το παιδί. Άλλες παθήσεις του αιμοποιητικού συστήματος αλλά και ιογενείς λοιμώξεις μπορούν να εκδηλωθούν με παρόμοια κλινική εικόνα. Στον αρχικό εργαστηριακό έλεγχο, ο οποίος περιλαμβάνει τη γενική εξέταση αίματος, μπορεί να σημειωθεί λευκοκυττάρωση, αναιμία και θρομβοπενία. Σε υποψία λευχαιμίας ο έλεγχος ολοκληρώνεται και η διάγνωση τίθεται με μελέτη δείγματος μυελού των οστών με κυτταρομετρία ροής. Ο κυτταρομετρητής ροής είναι ένα σύνθετο μηχάνημα και απαιτούνται ειδικές γνώσεις για το χειρισμό του. Επίσης, η ερμηνεία των αποτελεσμάτων απαιτεί εξειδικευμένες γνώσεις και εμπειρία. ΣΚΟΠΟΣ ΤΗΣ ΜΕΛΕΤΗΣ: Στα πλαίσια αυτής της εργασίας κατασκευάστηκε ένα πρωτότυπο και καινοτόμο τεστ πλευρικής ροής (lateral flow assay, LFA) για την ανίχνευση λευχαιμικών κυττάρων. Η εξέταση του δείγματος με LFA είναι απλή και το αποτέλεσμα μπορεί να διαβαστεί άμεσα (εντός μισής ώρας). Το δείγμα μπορεί να είναι είτε περιφερικό αίμα είτε μυελός των οστών. Ένα τέτοιο τεστ μπορεί να βρει εφαρμογή σε μη εξειδικευμένα εργαστήρια, όπως σε επαρχιακά νοσοκομεία και ιδιωτικά εργαστήρια, όπου εξετάζονται οι ασθενείς με ύποπτα συμπτώματα πριν παραπεμφθούν σε τριτοβάθμια νοσοκομεία, αλλά και σε παιδογκολογικές κλινικές, όταν απαιτούνται γρήγορα αποτελέσματα πριν την ολοκλήρωση της εξέτασης με κυτταρομετρία ροής. ΥΛΙΚΟ ΚΑΙ ΜΕΘΟΔΟΣ: Δύο είναι οι πιο συχνοί τύποι ΟΛΛ (Β και Τ) στα παιδιά, γι’ αυτό επιλέχθηκαν δύο διαφορετικά αντισώματα για τη γραμμή εξέτασης και κατασκευάστηκαν δύο LFA. Οι ταινίες με anti-CD19 αντισώματα στη γραμμή εξέτασης χρησιμοποιήθηκαν για την ανίχνευση Β-ΟΛΛ και οι ταινίες με anti-CD7 χρησιμοποιήθηκαν για την ανίχνευση Τ-ΟΛΛ. Χρησιμοποιήθηκαν νανοσωματίδια ως χρωμοφόρα και δύο είδη αντισωμάτων ως ανιχνευτές (anti-CD34 για την ανίχνευση B-ΟΛΛ και anti-CD45 για την ανίχνευση Β- και Τ-ΟΛΛ). ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ: Μονοπύρηνα κύτταρα απομονώθηκαν από μυελό των οστών ασθενούς με Τ-ΟΛΛ. Το δείγμα αυτό εξετάστηκε με το τεστ πλευρικής ροής και ανιχνεύθηκαν τα λευχαιμικά κύτταρα. Αυτό το θετικό αποτέλεσμα αποτελεί απόδειξη της ορθότητας της ιδέας (proof of concept). ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ: Κατασκευάστηκε ένα πρωτότυπο και καινοτόμο τεστ πλευρικής ροής για την ταχεία και εύκολη ανίχνευση λευχαιμικών κυττάρων, με τη βοήθεια του οποίου ανιχνεύθηκαν λευχαιμικά κύτταρα σε δείγμα μυελού των οστών ασθενούς με Τ-ΟΛΛ.