Εισαγωγή: Η Φλεβική ΘρομβοΕμβολή (ΦΘΕ) είναι μια επιπλοκή με πολλές αρνητικές συνέπειες για τους ασθενείς με ενεργό καρκίνο. Η ΦΘΕ επηρεάζει τη συνεχιζόμενη αντικαρκινική θεραπεία, επιδεινώνει τη νοσηρότητα και τη θνησιμότητα, αυξάνει την οικονομική επιβάρυνση και κλιμακώνει την ψυχολογική δυσφορία. Η συχνότητα της ΦΘΕ σε ασθενείς με καρκίνο αναφέρθηκε σε ποσοστό 20%. Οι τρέχουσες οδηγίες συνιστούν φαρμακολογική προφύλαξη σε περιπατητικούς ασθενείς με καρκίνο και Khorana score ≥2.
Μεθοδολογία: Η ACT4CAT είναι μια προοπτική μελέτη παρατήρησης φάσης IV που διεξήχθη από την ΕΟΠΕ, με σκοπό την καταγραφή της κλινικής πρακτικής της προφύλαξης από ΦΘΕ σε ασθενείς με ενεργό καρκίνο. Ασθενείς που έλαβαν θρομβοπροφύλαξη εντάχθηκαν στη μελέτη αφού υπέγραψαν σχετική έντυπο συγκατάθεσης. Η μελέτη εγκρίθηκε από την επιτροπή βιοηθικής.
Αποτελέσματα: 691 ασθενείς από 19 ογκολογικά τμήματα έλαβαν θρομβοπροφύλαξη και ήταν στην 1η γραμμή θεραπείας σε ποσοστό 57,6%, στη 2η γραμμή σε ποσοστό 14,8%, adjuvant 9,0% και neoadjuvant 7,5%. Ηλικία ≥65 έτη είχε το 55%, BMI≥30 το 17,5% και άνδρες ήταν το 63%. Τύποι όγκων: πεπτικού 45,4%, πνεύμονα 25,8%, ουρολογικοί 11,6%, γυναικολογικοί 6,0%, μαστός 4,2% και άλλοι 7,0%. Παράγοντες υψηλού κινδύνου για θρόμβωση (High-Risk for Thrombosis Agents HRTAs) έλαβαν σε ποσοστό 87,2%, και συγκεκριμένα: παράγωγα πλατίνας (56,3%), αντιμεταβολίτες (54,2%) και ανοσοθεραπεία (12,1%). Το 54,5% των αντικαρκινικών παραγόντων είχαν πιθανή αλληλεπίδραση φαρμάκου-φαρμάκου (drug-drug interaction-DDI) με αντιπηκτική αγωγή. Παράγοντες κινδύνου θρόμβωσης σε ποσοστό % παρουσιάζονται στον ακόλουθο πίνακα ανά πρωτοπαθή όγκο.
Η διάρκεια της θρομβοπροφύλαξης διήρκεσε 5,3±3,5 μήνες. Ως αντιπηκτικά για θρομβοπροφύλαξη χρησιμοποιήθηκαν: tinzaparin 89,6%, fondaparinux 6,0%, bemiparin 2,2%, enoxaparin 1,6%, apixaban 0,3% και rivaroxaban 0,3%. Ενδιάμεση δόση θρομβοπροφύλαξης έλαβε το 68% των ασθενών, κυρίως στους ασθενείς με μεταστατική νόσο (OR: 1,5 95% CI: 1,02-2,3, p=0,026). Αναφέρθηκαν 14 θρομβωτικά συμβάντα (αποτελεσματικότητα: 98,0%, 95%CI: 96,6-98,8%) και 12 αιμορραγικά 1ου βαθμού (1,7%, 95%CI: 1,0-3,0%).
Συμπέρασμα: Η πρόληψη της ΦΘΕ σε περιπατητικούς ασθενείς με ενεργό καρκίνο βρέθηκε αποτελεσματική και ασφαλής. Εκτός από το Khorana score, συγκεκριμένα χαρακτηριστικά ασθενών, μεταστάσεις, HRTAs και DDI φάνηκαν ότι επηρεάζουν την κλινική απόφαση για θρομβοπροφύλαξη κυρίως με Low Molecular Weight Heparins (LMWHs) και συχνά σε ενδιάμεση δόση ανεξάρτητα από την κλινική εικόνα. Οι ογκολόγοι φάνηκαν ενημερωμένοι ότι η ΦΘΕ δεν αποτελεί αμελητέα επιπλοκή και προσπαθούν για την πρόληψή της με θρομβοπροφύλαξη.
Πρωτοπαθής όγκος |
Επίπτωση |
Φύλο |
Ηλικία ≥65 |
BMI≥30 |
Καπνιστής (ή πρώην καπνιστής) |
Khorana score ≥2 |
Μεταστάσεις |
HRTAs |
DDIs |
Πάγκρεας |
27.2 |
40.9 |
54.0 |
11.2 |
49.2 |
100.0 |
76.7 |
96.8 |
63.1 |
Πνεύμονας |
25.8 |
22.3 |
57.6 |
19.2 |
88.1 |
60.5 |
88.5 |
89.3 |
58.2 |
Στόμαχος |
7.1 |
23.8 |
57.1 |
14.3 |
61.2 |
98.0 |
65.9 |
89.8 |
32.7 |
Ουροθηλιακός |
11.6 |
9.5 |
66.3 |
22.5 |
71.3 |
26.3 |
69.3 |
66.3 |
47.5 |
Ορθό |
11.1 |
37.3 |
59.2 |
11.8 |
47.4 |
21.1 |
85.5 |
93.4 |
30.3 |
Μαστός |
4.2 |
96.2 |
24.1 |
17.2 |
34.5 |
17.2 |
73.1 |
62.1 |
65.5 |
Ωοθήκες |
4.1 |
100.0 |
60.7 |
25.0 |
28.6 |
67.9 |
76.9 |
85.7 |
78.6 |
Μήτρας |
1.2 |
100.0 |
62.5 |
62.5 |
25.0 |
62.5 |
83.3 |
62.5 |
87.5 |
Τράχηλος μήτρας |
0.7 |
100.0 |
- |
- |
80.0 |
80.0 |
80.0 |
100.0 |
100.0 |
Άλλo |
7.0 |
32.4 |
43.8 |
29.2 |
66.7 |
4.2 |
64.7 |
83.3 |
50.0 |
- 11 προβολές