ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΠΡΩΚΤΟΥ ΣΥΣΧΕΤΙΣΗ ΤΗΣ ΑΙΜΑΤΟΛΟΓΙΚΗΣ ΤΟΞΙΚΟΤΗΤΑΣ ΤΗΣ ΣΥΝΔΥΑΣΜΕΝΗΣ ΧΗΜΕΙΟΘΕΡΑΠΕΙΑΣ ΚΑΙ ΑΚΤΙΝΟΘΕΡΑΠΕΙΑΣ ΜΕ ΤΗΝ ΔΟΣΗ ΤΟΥ ΜΥΕΛΟΥ ΤΩΝ ΟΣΤΩΝ

Στόχος: Μελέτη της αιματολογικής τοξικότητας της ταυτόχρονης χημειο-ακτινοθεραπείας και συσχέτισή της με τις δόσεις ακτινοβολίας του μυελού των οστών της πυέλου.

Ασθενείς-Μέθοδοι: 29 ασθενείς (23 γυναίκες και 6 άντρες, με διάμεση ηλικία 61 έτη) με πλακώδες καρκίνωμα του πρωκτού αντιμετωπίσθηκαν στο Τμήμα μας με ταυτόχρονη χημειο-ακτινοθεραπεία. Η ακτινοθεραπεία σχεδιάσθηκε με την τεχνική IMRT(19 ασθενείς) και VMAT(10 ασθενείς), περιέλαβε την πρωτοπαθή νόσο, τους πυελικούς και βουβωνικούς λεμφαδένες. Η διάμεση δόση ήταν 50.4Gy σε 28 συνεδρίες με ταυτόχρονο boost στον όγκο και τυχόν διηθημένους λεμφαδένες και συνολική δόση 56Gy. Η χημειοθεραπεία περιέλαβε Mitomycin C 10mg/m² την 2^η ημέρα και Capecitabine 825mg/m² b.i.d. τις ημέρες της ακτινοθεραπείας. Η αιματολογική τοξικότητα εκτιμήθηκε εβδομαδιαία στο χρονικό διάστημα της θεραπείας έως και 3 μήνες από την ολοκλήρωσή της.

Αποτελέσματα: Αναιμία grade 2 εμφάνισαν 6 ασθενείς(20%), λευκοπενία grade 2/3 εμφάνισαν 13 (44.8%) και θρομβοπενία grade 2/3 παρουσίασαν 7 ασθενείς(21%). Η θεραπεία διεκόπη λόγω θρομβοπενίας, από 3 έως 23 ημέρες, σε 5 ασθενείς(17%). Για την στατιστική ανάλυση χρησιμοποιήθηκε το πρόγραμμα SPSS Statistics(ΙΒΜ). Η μέση τιμή για όλες τις παραμέτρους δόσης του μυελού των οστών (mean dose, D50%, D30%, D10%) ήταν μικρότερη για τα πλάνα θεραπείας με VMAT τεχνική σε σχέση με την IMRT (η διαφορά δεν ήταν στατιστικά σημαντική ίσως λόγω του μικρού δείγματος ασθενών). Διαπιστώθηκε όμως στατιστικά σημαντική αρνητική συσχέτιση των αιματολογικών παραμέτρων των ασθενών (WBC, PLT) με τις παραμέτρους δόσης του μυελού των οστών mean dose, D50% και D30%. Επιπρόσθετα, mean dose of ≥30Gy στο μυελό των οστών της πυέλου συσχετίσθηκε με σημαντική αύξηση του κινδύνου εμφάνισης grade 3+ αιματολογικής τοξικότητας.

Συμπεράσματα: Η ανάλυση υποδηλώνει ότι η δόση της ακτινοβολίας στον μυελό των οστών της πυέλου εξατομικευμένα συσχετίζεται με την αιματολογική τοξικότητα. Ο μυελός των οστών στην πύελο θα πρέπει να χρησιμοποιείται ως organ at risk(OAR) κατά την διάρκεια της διαδικασίας βελτιστοποίησης του ακτινοθεραπευτικού πλάνου ούτως ώστε να μειωθεί η αιματολογική τοξικότητα.