Η εμπειρία μας από την παράταση χορήγησης ανοσοθεραπείας πέραν των 2 ετών

Εισαγωγή: Τα έως σήμερα επιστημονικά δεδομένα υποστηρίζουν τη χορήγηση ανοσοθεραπείας για μέγιστο χρονικό διάστημα 2 ετών, ενώ η ιδανική διάρκεια χορήγησης της δεν έχει αποσαφηνιστεί. Ωστόσο ορισμένοι ασθενείς με μεταστατικό καρκίνο παρουσιάζουν μακράς διαρκείας ανταπόκριση στην ανοσοθεραπεία (long responders), γεγονός που συνηγορεί υπέρ της συνέχισης χορήγησής της πέραν της 2ετίας.

Σκοπός: Η παρουσίαση της εμπειρίας της Ογκολογικής Κλινικής του 251 Γενικού Νοσοκομείου Αεροπορίας από τη χορήγηση της ανοσοθεραπείας πέραν των 2 ετών, η καταγραφή της ανταπόκρισης των ασθενών ως προς το είδος της (SD, PR, CR) αλλά και ως προς τη μέση επιβίωση ελεύθερη υποτροπής (mPFS).

Ασθενείς και Μέθοδοι: Το χρονικό διάστημα 7/2016 έως 2/2022, μελετήθηκαν 7 ασθενείς με μέση ηλικία τα 71 έτη (55-85) και PS 0-2, οι οποίοι έλαβαν ανοσοθεραπεία με μονοκλωνικά αντισώματα κατά των PD-1/PD-L1 (Immune Checkpoint Inhibitors), για χρονικό διάστημα παρακολούθησης 68 μηνών. Η ανταπόκριση στη θεραπεία αξιολογήθηκε με βάση τα κριτήρια iRECIST, και οι ανεπιθύμητες ενέργειες με βάση τα κριτήρια CTCAEv5.0. Εκ των 7 ασθενών οι 6 (85,7%) διαγνώσθηκαν με de novo μεταστατικό καρκίνωμα, ενώ σε 1 περίπτωση (14,2%) επρόκειτο για υποτροπή της νόσου. 4/7 διαγνώσθηκαν με αδενοκαρκίνωμα πνεύμονα, 2/7 με πλακώδες καρκίνωμα πνεύμονα και 1/7 με πλακώδες καρκίνωμα κεφαλής και τραχήλου. Ένας ασθενής έλαβε ανοσοθεραπεία ως πρώτης γραμμής θεραπεία, ενώ οι λοιποί 6 έλαβαν ανοσοθεραπεία κατόπιν υποτροπής της νόσου υπό χημειοθεραπεία.

Αποτελέσματα: Πλήρης ανταπόκριση (complete response) παρατηρήθηκε σε 1 περίπτωση (14,2%). Μερική ανταπόκριση (partial response) παρατηρήθηκε σε 1 ασθενή (14,2%) και σταθερή νόσος (stable disease) σε 5 ασθενείς (71,4%). Η μέση επιβίωση χωρίς εξέλιξη της νόσου ήταν 48 μήνες (29-58 μήνες) και 5 ασθενείς συνεχίζουν να λαμβάνουν ανοσοθεραπεία με καλή ανοχή στη θεραπεία.

Ανεπιθύμητες ενέργειες grade 3-4 με αποτέλεσμα την οριστική διακοπή της ανοσοθεραπείας παρατηρήθηκαν σε μία περίπτωση, με την εμφάνιση νευροπάθειας grade 3 (14,2%). Κυριότερες ανεπιθύμητες ενέργειες σχετιζόμενες με τη θεραπεία ήταν: αυτοάνοση θυρεοειδίτιδα-υποθυρεοειδισμός grade 1-2 (2/7), υπερθυρεοειδισμός (1/7), υποφυσίτιδα grade 1-2 (2/7), υπεργλυκαιμία grade 2 (1/7), κνησμώδες εξάνθημα grade 1-2 (2/7), αυτοάνοση νεφρίτιδα grade 2 (1/7), αρθρίτιδα grade 1 (1/7), διάρροια grade 1 (1/7), κόπωση grade 1-2 (2/7) και ασυμπτωματική αύξηση CPK grade 2 (1/7).

Συμπεράσματα: η παράταση της χορήγησης της ανοσοθεραπείας μπορεί να προσδώσει όφελος ως προς το διάστημα ελεύθερο υποτροπής σε ορισμένους ασθενείς με τοπικά προχωρημένο ή μεταστατικό καρκίνωμα.