ΚΑΡΚΙΝΩΜΑ ΑΓΝΩΣΤΟΥ ΠΡΩΤΟΠΑΘΟΥΣ ΕΣΤΙΑΣ ΜΕ ΠΡΩΤΗ ΕΚΔΗΛΩΣΗ ΚΑΡΔΙΑΚΟ ΕΠΙΠΩΜΑΤΙΣΜΟ: ΣΠΑΝΙΟ ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΟ

ΕΙΣΑΓΩΓΗ: Τα καρκινώματα αγνώστου πρωτοπαθούς εστίας αποτελούν μια ετερογενή ομάδα νεοπλασμάτων με πτωχή πρόγνωση. Η συχνότητά τους εκτιμάται σε 2-4% του συνόλου των ασθενών με καρκίνο. Μπορεί να εκδηλωθεί ως πολλαπλές εστίες στο ήπαρ, ως λεμφαδενοπάθεια μεσοθωρακίου, οπισθοπεριτοναίου, τραχήλου, μασχάλης ή βουβωνικής περιοχής, ως καρκινωμάτωση περιτοναίου αλλά και ως πολλαπλές οζώδεις εστίες στο πνευμονικό παρέγχυμα ή ως μετασταστατικές εστίες σε οστά ή εγκέφαλο. Κακοήθεις συλλογές σε ορογόνες κοιλότητες αποτελούν επίσης συχνά την πρώτη εκδήλωση μιας κακοήθειας. Καρδιακός επιπωματισμός ως αποτέλεσμα κακοήθους περικαρδιακής συλλογής αποτελεί σπανίως πρώτη εκδήλωση αδιάγνωστης κακοήθειας. ΜΕΘΟΔΟΙ: Άρρεν ασθενής 40 ετών με ελεύθερο ατομικό ιστορικό, προσήλθε με βήχα παραγωγικό από πενθημέρου, οπισθοστερνικό άλγος και πυρετό. Κατά την κλινική εξέταση διαπιστώθηκε ταχυκαρδία, ταχύπνοια και υπόταση. Το ΗΚΓ, ο υπέρηχος καρδιάς και οι απεικονιστικές εξετάσεις ανέδειξαν μεγάλη περικαρδιακή συλλογή και καρδιακό επιπωματισμό. Επίσης, η CT ανέδειξε λεμφαδενοπάθεια μεσοθωρακίου. Ο ασθενής υπεβλήθη σε παρακέντηση περικαρδιακής κοιλότητας και παραλάβαμε περικαρδιακό υγρό προς κυτταρολογική εξέταση. ΣΚΟΠΟΣ: Η παρουσίαση περιστατικού αδενοκαρκινώματος αγνώστου πρωτοπαθούς εστίας που εκδηλώθηκε με καρδιακό επιπωματισμό. ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ: Κατά την κυτταρολογική εξέταση των επιχρισμάτων από το υλικό παρακέντησης (περικαρδιακό υγρό) παρατηρήθηκαν αρκετά κακοήθη κύτταρα σε θηλώδεις αθροίσεις με πυρηνική αλληλοεπικάλυψη, υπερχρωμασία πολλαπλά πυρήνια και κενοτοπιώδες κυτταρόπλασμα. Ο ανοσοφαινότυπος ήταν MOC-31+, CK7+, CK20+, WT1-. Τα ανωτέρω ευρήματα ήταν συμβατά με μεταστατικό αδενοκαρκίνωμα. Παρά τον ενδελεχή κλινικοεργαστηριακό έλεγχο και την ιστολογική-ανοσοϊστοχημική διερεύνηση λεμφαδένων, δεν κατέστη δυνατός ο καθορισμός πρωτοπαθούς εστίας. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ: Κακοήθης περικαρδιακή συλλογή παρατηρείται ενίοτε στην πορεία διαγνωσμένων κακοήθων νεοπλασμάτων. Σπανίως ο καρδιακός επιπωματισμός αποτελεί την πρώτη εκδήλωση κακοήθειας, θα πρέπει ωστόσο να συμπεριλαμβάνεται στη διαφορική διάγνωση της κρίσιμης αυτής κατάστασης. Η πρωτοπαθής εστία αφορά συχνότερα τον πνεύμονα, το μαστό ή το λεμφικό σύστημα. Στην περίπτωσή μας, δεν ανευρέθηκε πρωτοπαθής εστία. Ο ασθενής λαμβάνει χημειοθεραπεία για νεόπλασμα αγνώστου πρωτοπαθούς εστίας και ένα μήνα μετά εμφανίζει βελτιωμένη κλινική εικόνα.