ΠΡΟΒΛΕΠΤΙΚΗ ΑΞΙΑ ΤΟΥ ΝΕΟΥ ΚΑΙ ΜΗ ΕΠΕΜΒΑΤΙΚΟΥ ΔΕΙΚΤΗ PIOS (PATRAS IMMUNOTHERAPY SCORE) ΣΕ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΜΕ ΜΗ-ΜΙΚΡΟΚΥΤΤΑΡΙΚΟ ΚΑΡΚΙΝΩΜΑ ΠΝΕΥΜΟΝΑ (ΜΜΚΠ) ΠΟΥ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΖΟΝΤΑΙ ΜΕ ΑΝΑΣΤΟΛΕΙΣ ΑΝΟΣΟΛΟΓΙΚΟΥ ΕΛΕΓΧΟΥ

Εισαγωγή: Με τηv εξαίρεση της έκφρασης της πρωτεΐνης PD-L1 (programmed death ligand 1) και του δείκτη TMB (Tumour Mutational Burden), που έχουν ήδη εισαχθεί στην κλινική πράξη, κανένας άλλος κλινικά χρήσιμος προβλεπτικός βιοδείκτης για τους αναστολείς ανοσολογικού ελέγχου (ICIs) δεν έχει μέχρι τώρα καθιερωθεί. Σκοπός Ο σκοπός της παρούσας μελέτης ήταν η ανάπτυξη ενός νέου, μη παρεμβατικού και κλινικά χρήσιμου βιοδείκτη για τους ασθενείς με προχωρημένο στάδιο ΜΜΚΠ που αντιμετωπίζονται με αναστολείς ανοσολογικού ελέγχου.

Μέθοδοι: Εκατόν ένδεκα (111) ασθενείς με προχωρημένο (σταδίων 3 και 4) και ιστολογικά επιβεβαιωμένο ΜΜΚΠ (αδενοκαρκίνωμα ή πλακώδες καρκίνωμα), που αντιμετωπίστηκαν με ανοσοθεραπεία (nivolumab ή pembrolizumab) στο Ογκολογικό Τμήμα του Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου Πατρών, εντάχθηκαν προοπτικά και αναδρομικά στην παρούσα μελέτη. Για τους ασθενείς της μελέτης συγκεντρώθηκαν τα κλινικοπαθολογοανατομικά δεδομένα, τα μοριακά χαρακτηριστικά, τα δεδομένα ανταποκρίσης όπως επίσης και το διάστημα παραμονής σε ανταπόκριση. Βασισμένοι σε αυτά τα δεδομένα αναπτύξαμε τον δείκτη PIOS (Patras Immunotherapy Score) σε σχέση με τη βέλτιστη ανταπόκριση (BOR) σε ICIs.

Αποτελέσματα: Από τους μελετόμενους παράγοντες που αξιολογήθηκαν, τέσσερεις -Performance Status (PS), Body Mass Index (BMI), age and lines of treatment (LOT)- ενσωματώθηκαν στο μοντέλο που αναπύξαμε (PS *BMI/ LOT*age). Αυτός ο δείκτης συσχετίσθηκε με τη BOR, με τους ασθενείς με καλή ανταπόκριση [σταθερότητα νόσου (SD), μερική ανταπόκριση (PR) ή πλήρης ανταπόκριση (CR)] να παρουσιάζουν υψηλότερες τιμές με βάση το μοντέλο PIOS συγκριτικά με ασθενείς που είχαν πρόοδο της νόσου (PD) (p<0.001). Η σχέση παρέμεινε στατιστικά σημαντική όταν χρησιμοποιήσαμε το τετραβάθμιο σύστημα αξιολόγησης (PD, SD, PR and CR) για τη βέλτιστη ανταπόκριση (p<0.001). Η προβλεπτική σημαντικότητα του PIOS επιβεβαιώθηκε και με τη χρήση λογιστικής παλινδρόμησης (binary logistic regression analysis, p<0.001). Επίσης, ο δείκτης PIOS συσχετίσθηκε και με το χρονικό διάστημα παραμονής σε ανταπόκριση (p=0.019). 

Συμπεράσματα: Η παρούσα μελέτη προτείνει ότι το μοντέλο PIOS, στο οποίο ενσωματώνονται 4 βασικές κλινικές μεταβλητές, δύναται να ταυτοποιήσει ασθενείς με ΜΜΚΠ με αυξημένη πιθανότητα να επωφεληθούν από τη θεραπεία με αναστολείς του ανοσολογικού ελέγχου.