Η ΚΛΙΝΙΚΗ ΠΡΟΚΛΗΣΗ ΤΩΝ ΑΔΙΑΦΟΡΟΠΟΙΗΤΩΝ ΘΩΡΑΚΙΚΩΝ ΟΓΚΩΝ ΜΕ ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑ SMARCA4: ΕΜΠΕΙΡΙΑ ΑΠΟ ΔΥΟ ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΑ

Εισαγωγή: Οι αδιαφοροποίητοι θωρακικοί όγκοι με ανεπάρκεια SMARCA4 (SMARCA4-UT) αποτελούν διακριτή οντότητα σύμφωνα με τον WHO (2021), παρουσιάζοντας μορφολογικές ομοιότητες με σαρκώματα ή ραβδοειδείς όγκους, χωρίς σαφή ταξινόμηση ως αδενοκαρκινώματα ή πλακώδη καρκινώματα. Χαρακτηρίζονται από απώλεια του γονιδίου SMARCA4, συχνά συνοδευόμενη από μεταλλάξεις στα TP53, STK11, KEAP1 και KRAS. Προσβάλλουν κυρίως άνδρες καπνιστές, εμφανίζουν ταχεία εξέλιξη, υψηλό Ki-67 και ανθεκτικότητα στις κλασικές θεραπείες, με εξαιρετικά δυσμενή πρόγνωση.

Σκοπός: Η παρουσίαση δύο περιστατικών SMARCA4-UT, ενός με τοπικά προχωρημένη και ενός με πολυμεταστατική νόσο, με στόχο την ανάδειξη της κλινικής πορείας και των θεραπευτικών προκλήσεων.

Μέθοδοι: Παρουσιάζονται δύο ασθενείς:

Άνδρας, 65 ετών, με όγκο σταδίου IIIB (cT4N2M0), μη εξαιρέσιμο, οποίος υποβλήθηκε σε σύγχρονη ακτινοθεραπεία-χημειοθεραπεία (carboplatin-paclitaxel)  ενώ δεν έλαβε ανοσοθεραπεία λόγω έκφρασης PD-L1 < 1%. O ασθενής ακολούθως ετέθη σε στενή παρακολούθηση.

Άνδρας, 58 ετών, με πολυμεταστατικό καρκίνο, με εγκεφαλικές, ηπατικές, αριστερή επινεφριδιακή και οστικές μεταστάσεις. Υποβλήθηκε σε ολοκράνια ακτινοβολία και παρηγορητική ακτινοβόληση δεξιάς ημιλεκάνης, ακολουθούμενη από έναν κύκλο carboplatin-paclitaxel, που διακόπηκε λόγω επιδείνωσης της κατάστασης του ασθενούς.

Αποτελέσματα: Ο πρώτος ασθενής ολοκλήρωσε επιτυχώς το πρωτόκολλο θεραπείας ενώ παραμένει σε σταθερή κατάσταση και άνευ υποτροπής  μετά από 6 μήνες παρακολούθησης. Αντίθετα, ο δεύτερος ασθενής παρουσίασε ταχεία επιδείνωση της νόσου, οδηγούμενος σε παρηγορητική φροντίδα. Και στα δύο περιστατικά, η διάγνωση SMARCA-4 UT βασίστηκε σε ανοσοϊστοχημεία και μοριακό έλεγχο (NGS).

Συμπεράσματα: Η εμπειρία μας επιβεβαιώνει την εξαιρετικά επιθετική φύση των SMARCA4-UT καθώς και τη διαφορετική πορεία της νόσου ανάλογα με το στάδιο διάγνωσης. Ο συνδυασμός carboplatin-paclitaxel φάνηκε δραστικός στον τοπικά προχωρημένο όγκο, ενώ η ανοσοθεραπεία δεν εφαρμόστηκε λόγω χαμηλού PD-L1. Συνεπώς, υπάρχει επιτακτική ανάγκη για στοχευμένες θεραπείες, όπως οι EZH2 αναστολείς, που θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε ευνοϊκότερη πρόγνωση. Η διεπιστημονική συνεργασία είναι καθοριστική για την ανάπτυξη νέων θεραπευτικών στρατηγικών, με στόχο τη βελτίωση της επιβίωσης και της ποιότητας ζωής αυτών των ασθενών.