ΔΕΥΤΕΡΟ ΠΡΩΤΟΠΑΘΕΣ ΝΕΟΠΛΑΣΜΑ ΣΕ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΜΕ ΜΕΤΑΣΤΑΤΙΚΟ ΜΕΛΑΝΩΜΑ ΣΕ ΠΛΗΡΗ ΥΦΕΣΗ ΥΠΟ ΑΝΟΣΟΘΕΡΑΠΕΙΑ/ΣΤΟΧΕΥΟΥΣΑ ΘΕΡΑΠΕΙΑ.

Εισαγωγή: Η ανοσοθεραπεία και οι στοχεύουσα θεραπεία με αναστολείς των BRAF και MEK πρωτεϊνών, έχουν παρατείνει σημαντικά τη συνολική επιβίωση των ασθενών με μεταστατικό μελάνωμα, διατηρώντας τη νόσο σε μακροχρόνια ύφεση. Η επίπτωση δεύτερων πρωτοπαθών νεοπλασμάτων σε ασθενείς υπό παρατεταμένη αγωγή για μεταστατικό μελάνωμα δεν έχει καταγραφεί συστηματικά. Σκοπός: Περιγραφή περιπτώσεων εμφάνισης 2ου πρωτοπαθούς νεοπλάσματος, σε ασθενείς με μελάνωμα σε μακροχρόνια ύφεση υπό αγωγή με ανοσοθεραπεία ή/και στοχεύουσα θεραπεία. Μέθοδοι: Αναδρομική μελέτη ασθενών που έλαβαν θεραπεία για μεταστατικό μελάνωμα στην Α’ Ογκολογική Κλινική, κατά το διάστημα 2012-2024. Αποτελέσματα: Εντοπίσαμε 2 περιστατικά ανάπτυξης 2ου πρωτοπαθούς νεοπλάσματος σε 2 ασθενείς με μελάνωμα σε μακροχρόνια ύφεση. Ο πρώτος, ενώ λάμβανε θεραπεία με BRAF/MEK αναστολέα από του στόματος επί 12 έτη, με πλήρη ύφεση της νόσου, παρουσίασε ουροθηλιακό, μη διηθητικό, θηλώδες καρκίνωμα, το οποίο αφαιρέθηκε ενδοσκοπικά. Ο δεύτερος ασθενής, βρισκόταν υπό αγωγή με pembrolizumab επί 4 έτη, χωρίς εμφάνιση υποτροπής, όταν ανέπτυξε αδενοκαρκίνωμα κεφαλής παγκρέατος με ηπατικές μεταστάσεις, που εκδηλώθηκε με αποφρακτικό ίκτερο.  Στην πρώτη περίπτωση η στοχευτική θεραπεία εξακολούθησε, ενώ ο ασθενής έλαβε τοπική ενδοκυστική θεραπεία με BCG, καθώς δεν τεκμηριώνεται βιβλιογραφικά ύπαρξη αιτιολογικής συσχέτισης μεταξύ της θεραπείας του μελανώματος και του ουροθηλιακού καρκινώματος. Στην δεύτερη περίπτωση, η ανοσοθεραπεία διακόπηκε προκειμένου να χορηγηθεί με ασφάλεια η συστηματική χημειοθεραπεία 1ης γραμμής μεταστατικού καρκίνου παγκρέατος με gemcitabine και nab-paclitaxel, η συγχορήγηση της οποίας με ανοσοθεραπεία δεν έχει μελετηθεί επαρκώς ως προς την ασφάλεια.  Συμπεράσματα: Οι ασθενείς με μακροχρόνια επιβίωση υπό τις νεότερες, αποτελεσματικές θεραπείες έναντι του μεταστατικού μελανώματος, χρήζουν ιατρικής επιτήρησης για την ανάπτυξη 2ης κακοήθειας. Η ενδεχόμενη επίδραση της μακροχρόνιας αγωγής του μελανώματος στην ανάπτυξη δευτεροπαθούς καρκινώματος, μένει να μελετηθεί προοπτικά κατά τις επόμενες δεκαετίες.