Η ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΤΗΣ ΣΕΜΑΓΛΟΥΤΙΔΗΣ ΣΤΗΝ ΗΠΑΤΙΚΗ ΒΙΟΧΗΜΕΙΑ ΑΣΘΕΝΩΝ ΜΕ ΣΑΚΧΑΡΩΔΗ ΔΙΑΒΗΤΗ ΤΥΠΟΥ 2 ΚΑΙ ΜΕΤΑΒΟΛΙΚΑ ΣΧΕΤΙΖΟΜΕΝΗ ΣΤΕΑΤΩΤΙΚΗ ΝΟΣΟ ΤΟΥ ΗΠΑΤΟΣ

ΕΙΣΑΓΩΓΗ-ΣΚΟΠΟΣ: Η μεταβολικά σχετιζόμενη στεατωτική νόσος του ήπατος (Μetabolic dysfunction-Associated Steatotic Liver Disease, MASLD) εκτιμάται ότι συνυπάρχει στο 68% των ασθενών με σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2 (T2DM), με αυξημένο κίνδυνο των τελευταίων για ανάπτυξη στεατοηπατίτιδας, ηπατικής ίνωσης και κίρρωσης. Η σεμαγλουτίδη αποτελεί δραστικό Glucagon-like peptide-1 (GLP-1) ανάλογο με ευεργετική δράση στο ήπαρ, πέραν της αποτελεσματικότητάς του στην απώλεια βάρους και τον γλυκαιμικό έλεγχο. Σκοπός της εργασίας ήταν να εξετάσουμε την επίδραση της σεμαγλουτίδης στην ηπατική βιοχημεία ασθενών με T2DM και ΜΑSLD.

ΜΕΘΟΔΟΙ: Σε συνεχόμενους ασθενείς με T2DM και ΜΑSLD που αντιμετωπίστηκαν με προσθήκη σεμαγλουτίδης στην λοιπή αντιδιαβητική τους αγωγή καταγράφηκαν πέραν των δημογραφικών παραγόντων (φύλο, ηλικία, παράγοντες μεταβολικού συνδρόμου) τιμές αμινοτρανσφερασών (AST, ALT) και γGT, ενώ επιπλέον υπολογίστηκαν τα μη-επεμβατικά σκορ ηπατικής ίνωσης Fibrosis-4 (FIB-4) και ΝΑFLD Fibrosis Score (NFS), πριν και μετά τη θεραπεία. Η διάγνωση της MASLD βασίστηκε στην υπερηχογραφική ανάδειξη λιπώδους διήθησης στο ήπαρ, απουσία άλλων αιτίων χρόνιας ηπατοπάθειας όπως ιογενούς ηπατίτιδας και κατανάλωσης αλκοόλ. Οι ανώτερες φυσιολογικές τιμές (Upper Limit of Normal, ULN) ορίστηκαν βάσει εργαστηρίου ως εξής: ΑST 35U/L, ΑLT 40U/L και γGT 45U/L, ενώ για τα FIB-4 και NFS, βάσει βιβλιογραφίας το 1,30 και -1,455, αντίστοιχα. Για τη στατιστική ανάλυση των διαφορών πριν και μετά τη θεραπεία με σεμαγλουτίδη χρησιμοποιήθηκαν οι δοκιμασίες paired T-test και Wilcoxon Signed Rank test for related samples.

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ: Καταγράφηκαν συνολικά 74 ασθενείς με T2DM και MASLD: 34 άνδρες (45,9%), μέση ηλικία 51,5±11,3 έτη (εύρος 29-78), ΒΜΙ 36,1±6,7 kg/m² (εύρος 25,2-48,2), διάμεση τιμή αρχικής γλυκοζυλιωμένης αιμοσφαιρίνης (HbA1c) 5,9% (IQR 5,5-7,5). Συνύπαρξη μεταβολικού συνδρόμου: παχυσαρκία 81,1%, δυσλιπιδαιμία 41,9%, αρτηριακή υπέρταση 58,1%. Στον αρχικό εργαστηριακό έλεγχο (προ έναρξης θεραπείας με σεμαγλουτίδη), καταγράφηκαν οι παρακάτω διάμεσες τιμές: ΑST 22U/L (ΙQR 16-33), ALT 29U/L (IQR 19-42), γGT 37U/L (IQR 16-60), FIB-4 0,74 (IQR 0,56-1,09), NFS -0,447 (IQR -0,970-0,177). Συνολικά 33 ασθενείς (44,6%) είχαν AST ή/και ALT ≥ULN, ενώ περίπου οι διπλάσιοι (n=65, 87,8%) παρουσίαζαν είτε FIB-4 ≥ 1,30 είτε NFS ≥-1,455. Οι συμμετέχοντες έλαβαν θεραπεία με σεμαγλουτίδη για διάμεσο χρονικό διάστημα 12 μηνών (IQR 6,6-18) και σε δοσολογία 1mg/εβδομάδα, με εύρος έως και 16mg/εβδομάδα. Στην αξιολόγηση της αποτελεσματικότητας της θεραπείας με σεμαγλουτίδη, σημειώθηκε πέραν της πτώσης της HbA1c κατά 8,3% και του σωματικού βάρους κατά περίπου 15%, στατιστικά σημαντική βελτίωση όλων των παραμέτρων της ηπατικής βιοχημείας (Wilcoxon Signed Rank Test, p<0,001) [ΓΡΑΦΗΜΑ 1], χωρίς ωστόσο να σημειωθούν στατιστικά σημαντικές διαφορές στα μη-επεμβατικά σκορ της ηπατικής ίνωσης.

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ: H σεμαγλουτίδη σε ασθενείς με T2DM και MASLD οδηγεί εκτός από καλύτερο γλυκαιμικό έλεγχο και σημαντική απώλεια βάρους και σε βελτίωση της ηπατικής βιοχημείας, ακόμη και όταν οι αρχικές τιμές των ηπατικών ενζύμων κυμαίνονται εντός των φυσιολογικών ορίων. Ωστόσο, στους ασθενείς της μελέτης και για το χρονικό διάστημα που χορηγήθηκε σεμαγλουτίδη, δεν αναδείχθηκε καμία στατιστικά σημαντική βελτίωση των μη επεμβατικών σκορ για την ηπατική ίνωση.