ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΑΝΟΣΙΑΚΗΣ ΑΠΑΝΤΗΣΗΣ ΚΙΡΡΩΤΙΚΩΝ ΑΣΘΕΝΩΝ ΣΤΟΝ ΕΜΒΟΛΙΑΣΜΟ ΕΝΑΝΤΙ ΤΟΥ ΙΟΥ ΤΗΣ ΑΝΕΜΕΥΛΟΓΙΑΣ-ΕΡΠΗΤΑ ΖΩΣΤΗΡΑ ΜΕ ΕΜΒΟΛΙΟ ΠΟΥ ΠΕΡΙΕΧΕΙ ΤΗΝ ΑΝΑΣΥΝΔΥΑΣΜΕΝΗ ΓΛΥΚΟΠΡΩΤΕΪΝΗ ΤΟΥ ΙΟΥ

Εισαγωγή

Οι ασθενείς με κίρρωση χαρακτηρίζονται από σημαντική δυσλειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος που οδηγεί σε διαταραχή της απάντησης στον εμβολιασμό έναντι των περισσοτέρων ιών. Για την πρόληψη της εμφάνισης έρπητα ζωστήρα σε άτομα με παρελθούσα λοίμωξη από VZV, κυκλοφορούν 2 εμβόλια: Το Zostavax (Merck), το οποίο περιέχει ζώντα εξασθενημένο ιό, και αντενδείκνυται σε ασθενείς με ανοσοκαταστολή και το Shingrix (GlaxoSmithKline Biologicals) το οποίο περιέχει την ανασυνδυασμένη πρωτεΐνη Ε του ιού, και θεωρείται ασφαλές για ανοσοκατασταλμένους ασθενείς. Πληροφορίες για την αποτελεσματικότητα και την ασφάλεια του Shingrix σε ασθενείς με κίρρωση δεν υπάρχουν στη διεθνή βιβλιογραφία.

Σκοπός

Σκοποί αυτής της μελέτης είναι: α) αξιολόγηση των αποτελεσμάτων του εμβολιασμού κιρρωτικών ασθενών με το Shingrix και εντοπισμός παραγόντων που επηρεάζουν την απόκριση αυτή και β) καταγραφή των ανεπιθύμητων συμβαμάτων.

Μέθοδοι

Κατά την παρούσα μελέτη παρατήρησης έγινε προοπτική συλλογή στοιχείων 26 ασθενών με ηπατική κίρρωση και 26 ασθενών-μαρτύρων με ηπατική νόσο πρώιμου σταδίου που επισκέφθηκαν το εξωτερικό ηπατολογικό ιατρείο της Παθολογικής Φυσιολογίας του ΓΝΑ Λαϊκό από 13/2/2024 έως 16/12/2024. Καταγράφηκαν δημογραφικά χαρακτηριστικά, αιτιολογία της κίρρωσης, συννοσηρότητες και φαρμακευτική αγωγή, καθώς επίσης και η εμφάνιση έρπητα-ζωστήρα στο παρελθόν. Επίσης ελήφθη εργαστηριακός έλεγχος και υπολογίστηκαν οι δείκτες Child-Pugh και MELD. Τέλος, πραγματοποιήθηκε μέτρηση των επιπέδων IgG αντισωμάτων έναντι του VZV με τη χρήση του κιτ LIAISON VZV IgG HT.

Μετά την πρώτη επίσκεψη του ασθενούς πραγματοποιήθηκε η 1^η δόση του Shingrix, ενώ η επαναληπτική δόση πραγματοποιήθηκε μετά από 2 μήνες. Οι ασθενείς εκτιμήθηκαν και υπεβλήθησαν σε αιμοληψία τόσο κατά την αρχική επίσκεψη, όσο και 1 μήνα μετά την 1^η δόση και 1 μήνα μετά τη 2^η δόση του Shingrix. Σε κάθε επίσκεψη αξιολογήθηκε η εμφάνιση ανεπιθύμητων ενεργειών από τον εμβολιασμό.

Η στατιστική ανάλυση πραγματοποιήθηκε στη γλώσσα προγραμματισμού R, εξήχθησαν μέτρα θέσης, διασποράς, συχνότητα εμφάνισης και το αντίστοιχο ποσοστό.

Αποτελέσματα

Όλοι οι ασθενείς ανταποκρίθηκαν επαρκώς στον εμβολιασμό με το Shingrix, αυξάνοντας σημαντικά τα επίπεδα των αντισωμάτων έναντι του VZV μεταξύ 1^ης και 3^ης αιμοληψίας (Median: από 905 σε 2687mIU/mL, p<0.0001). Oι κιρρωτικοί παρουσίασαν υψηλότερους τίτλους αντισωμάτων στο baseline (1240 vs. 673, p=0.0268) όσο και στην πρώτη επίσκεψη (2690 vs. 2400, p=0.0757), ωστόσο, οι μάρτυρες παρουσίασαν μεγαλύτερο ποσοστό αύξησης (275% έναντι 122%, p=0.0441) μεταξύ 1^ης και 3^ης αιμοληψίας. Παράλληλα η λήψη ανοσοκατασταλτικών (β=-1502, p=0.0001) και η ηλικία (β=-18.6, p=0.0184), επηρέασαν αρνητικά την αντισωματική απόκριση των ασθενών (πίνακας). Επιπρόσθετα, δεν υπήρξε διαφορά στην εμφάνιση ανεπιθύμητων ενεργειών μεταξύ των 2 ομάδων σύγκρισης είτε στην 1^η δόση (4 και 3 περιστατικά, p>0.999) είτε στη 2^η (5 και 3 περιστατικά p=0.702). Όπως αναμενόταν, πληθώρα βιοχημικών χαρακτηριστικών (κυρίως σχετιζόμενα με την ηπατική λειτουργία) διέφεραν ανάμεσα στις δύο ομάδες (πίνακας).

Συμπεράσματα

Ο εμβολιασμός κιρρωτικών ασθενών με το εμβόλιο Shingrix έναντι του VZV φαίνεται πως οδηγεί σε ικανή αντισωματική απόκριση, η οποία επηρεάζεται αρνητικά από την ηλικία και τη λήψη ανοσοκατασταλτικών. Επιπρόσθετα, δε φαίνεται να σχετίζεται με την εμφάνιση περισσότερων ανεπιθύμητων ενεργειών σε σύγκριση με την ομάδα ελέγχου. Παρόλ’αυτά το ποσοστό αύξησης του τίτλου των αντισωμάτων μοιάζει να υπολείπεται στους ασθενείς με κίρρωση, θέτοντας ερωτήματα για τη μακροχρόνια ανταπόκριση τους.