Η ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΤΗΣ ΕΥΠΑΘΕΙΑΣ ΣΤΗΝ ΚΛΙΝΙΚΗ ΕΚΒΑΣΗ ΤΩΝ ΑΣΘΕΝΩΝ ΜΕ ΚΙΡΡΩΣΗ ΤΟΥ ΗΠΑΤΟΣ

Εισαγωγή: Η ευπάθεια αποτελεί ένα βιολογικό σύνδρομο που εκφράζεται με μειωμένα αποθέματα και μειωμένη αντίσταση σε στρεσογόνους παράγοντες ως αποτέλεσμα της συγκεντρωτικής έκπτωσης πολλαπλών φυσιολογικών συστημάτων, που οδηγούν σε αυξημένη ευαλωτότητα και δυσμενή έκβαση (Fried et al. 2001). Έχει μελετηθεί εκτενώς σε ενήλικες μεγάλης ηλικίας και φαίνεται να επιδρά και σε ασθενείς με χρόνια εξελισσόμενα νοσήματα όπως είναι και η κίρρωση του ήπατος (Zazzara et al. 2019).

Σκοπός: Ο σκοπός της παρούσας μελέτης είναι η διερεύνηση της επίδρασης της ευπάθειας στην κλινική έκβαση των ασθενών με κίρρωση του ήπατος και η αξιολόγηση των εργαλείων που χρησιμοποιούνται για την αξιολόγηση της.

Μεθοδολογία: Μελετήθηκαν 24 ασθενείς του εξωτερικού ηπατολογικού ιατρείου της Δ΄ Παθολογικής Κλινικής ΑΠΘ, του ΓΝΘ " Ιπποκράτειο". Για την αξιολόγηση τους σχετικά με την ευπάθεια χρησιμοποιήθηκαν τα Fried Frailty κριτήρια τα οποία περιλαμβάνουν την απώλεια ή μη σωματικού βάρους, την αξιολόγηση της δύναμης χειρολαβής με χρήση δυναμόμετρου χειρός, την αυτοαναφερόμενη αδυναμία, το επίπεδο φυσικής δραστηριότητας (με τη χρήση σταθμισμένου ερωτηματολογίου) και τη δοκιμασία βάδισης 4 μέτρων. Τα καταληκτικά σημεία που επιλέχθηκαν είναι η επιβίωση, η ανάγκη νοσηλείας, ο αριθμός νοσηλειών και οι ημέρες παραμονής στο νοσοκομείο. Η διάρκεια παρακολούθησης για την εμφάνιση των καταληκτικών σημείων ήταν 6 μήνες.

Αποτελέσματα: Οι ασθενείς εμφάνιζαν τα παρακάτω χαρακτηριστικά : 8 ευπαθείς [33.3%, (Frail)]/ 16 μη ευπαθείς [66.7%, (Robust + PreFrail)], 15 άνδρες (62.5%)/ 9 γυναίκες (37.5%), μέση ηλικία 58.4 (+9.6), διάμεσος τιμή ΔΜΣ 24.15 (IQR 21.6-30.9).

Χαρακτηριστικά κίρρωσης: Διάμεση τιμή MELD 12.5 (IQR 9.0-15.0) και Διάμεση τιμή MELD-Να 13.0 (IQR 10.3-18.8). Η κατανομή των ασθενών ως προς τα στάδια Child-Pugh (Α,B,C) ήταν 13 (54.2%), 10 (41.7%) και 1 (4.2%) αντίστοιχα. Από το σύνολο των ασθενών 12 εμφάνιζαν ασκίτη (50%), 4 εμφάνιζαν εγκεφαλοπάθεια (16.7%) και 3 ήταν ενταγμένοι σε λίστα μεταμόσχευσης (37.5%).

Από την ανάλυση των αποτελεσμάτων δεν παρατηρήθηκε στατιστικά σημαντική διαφορά στην έκβαση της επιβίωσης στους 6 μήνες [2 (25%) vs 0 (0.0%), p=0.101]. Ωστόσο αναφορικά με την έκβαση της νοσηλείας παρατηρήθηκε ότι οι ασθενείς που εμφάνιζαν ευπάθεια είχαν 5.76 φορές μεγαλύτερο κίνδυνο να νοσηλευτούν σε σχέση με τους ασθενείς που δεν εμφάνιζαν ευπάθεια [HR : 5.76, (95% ΔΕ 1.40-23.75), p=0,015]. Οι ασθενείς με ευπάθεια είχαν 5.43 φορές μεγαλύτερο αριθμό νοσηλειών σε σχέση με τους μη ευπαθείς ασθενείς [IRR : 5.43, (95% ΔΕ 2.282-12.913), p<0.0001], καθώς και κατά μέσω όρο ανάγκη για περισσότερες ημέρες νοσηλείας [17.8 (15.7) vs 2.4 (8.0), p=0.005].

Συμπεράσματα: Συμπερασματικά η ευπάθεια αποτελεί έναν παράγοντα που επηρεάζει σημαντικά την νοσηρότητα των ασθενών με κίρρωση του ήπατος αυξάνοντας τον κίνδυνο νοσηλείας, τις ημέρες νοσηλείας που απαιτούνται και οδηγεί σε μεγαλύτερο αριθμό επανανοσηλειών.

Η συνέχιση της μελέτης σκοπεύει να εξετάσει που έχει η ευπάθεια στην επιβίωση των ασθενών με κίρρωση του ήπατος με παρακολούθηση για χρονικό διάστημα μεγαλύτερο των 6 μηνών.