ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΚΑΙ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΤΗΣ ΑΥΤΟΑΝΟΣΗΣ ΗΠΑΤΙΤΙΔΑΣ

ΕΙΣΑΓΩΓΗ: Η αυτοάνοση ηπατίτιδα (ΑΗ) είναι μια σπάνια φλεγμονή του ήπατος, άγνωστης αιτιολογίας, η οποία πιθανόν να οδηγήσει σε οξεία ή σοβαρή ηπατική νόσο. Η ταχεία και έγκαιρη διάγνωση της αποτελεί ακρογωνιαίο λίθο, αλλά και η άμεση θεραπεία της συμβάλλει στην πλήρη ύφεση της.

ΣΚΟΠΟΣ: Διερεύνηση του κλινικο-εργαστηριακού ελέγχου στη διάγνωση και διαχείριση της αντιμετώπισης της αυτοάνοσης ηπατίτιδας.

ΜΕΘΟΔΟΣ ΑΝΑΣΚΟΠΗΣΗΣ: Πραγματοποιήθηκε ανασκόπηση άρθρων και μελετών της τελευταίας δεκαετίας στις βάσεις δεδομένων PubMed και Google Scholar με λέξεις κλειδιά όπως ΄autoimmune hepatitis΄, ΄clinical management’, ‘diagnosis΄, ‘treatment’. Κριτήρια αποκλεισμού αποτέλεσαν η γλώσσα, εκτός της αγγλικής και της ελληνικής.

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ: Η AH εμφανίζεται πιο συχνά στο γυναικείο φύλο και οι κλινικές της εκδηλώσεις ποικίλλουν. Η διάγνωση της βασίζεται σε συνδυασμό διαγνωστικών κριτηρίων, των κλινικο-εργαστηριακών, απεικονιστικών, ανοσολογικών και ιστολογικών παραμέτρων, και τα αποτελέσματα τους θα πρέπει να λαμβάνονται σοβαρά υπόψη στη διαφορική διάγνωση σε κάθε ασθενή με οξεία ή χρόνια ηπατική νόσο. Ειδικότερα, για την επίτευξη της έγκαιρης διάγνωσης, συνίσταται έλεγχος των ηπατικών ένζυμων (SGOT/AST, SGPT/ALT) και των αυτοαντισωμάτων έναντι λείων μυϊκών ινών (SMA), αντιπυρηνικά αντισώματα (ΑΝΑ) και αντισώματα έναντι ήπατος-νεφρού (LKM-1), τα οποία είναι αυξημένα. Επίσης, η ιστολογική εξέταση του ήπατος αποτελεί μέθοδος εκλογής της νόσου και το αποτέλεσμα της καθορίζει τη χορήγηση της φαρμακευτικής αγωγής ή μη και την πρόγνωση της. Στη θεραπεία της ΑΗ συνίσταται ανοσοκατασταλτική αγωγή, κορτικοστεροειδή ακολουθούμενη από θεραπεία με αζαθειοπρίνη, ενώ σε μη ανταπόκριση της χορηγείτε κυκλοσπορίνη. Εντούτοις, η υποτροπή μπορεί να εκδηλωθεί σε κάθε τύπο της νόσου και γι’ αυτό οι ασθενείς πρέπει να παρακολουθούνται στενά και να επιτηρούνται καθ΄ όλη τη διάρκεια της ζωής τους. Ακόμα, απαραίτητος κρίνεται ο εμβολιασμός κατά του ιού της ηπατίτιδας Α και Β, και του ιού της γρίππης και συστήνεται σε όλους τους ασθενείς.

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ: Σήμερα η AH παραμένει μια σημαντική πρόκληση στη διάγνωση και διαχείριση της αντιμετώπισης. Τα διαγνωστικά κριτήρια αποτελούν χρήσιμο εργαλείο στην καθημερινή κλινική πρακτική. Η πολυπλοκότητα της νόσου απαιτεί την ίδρυση εξειδικευμένων κέντρων με εκπαιδευμένο ιατρο-νοσηλευτικό προσωπικό, με στόχο να βελτιώσουν σημαντικά την αποτελεσματικότητα της φροντίδας των ασθενών.