Οι αλλαγές στην κοινωνία του 21ου αιώνα είναι γρήγορες και ποικίλες, και χαρακτηρίζονται από πολυπλοκότητα και ένταση. Ο σύγχρονος βίος εκτυλίσσεται σε κλίμα αβεβαιότητας, επισφάλειας και υπαρξιακής αγωνίας, καθώς κάθε έκφανσή του υπόκειται σε μετασχηματισμούς, που εξελίσσονται τόσο ραγδαία, ώστε «η φαντασία σαστίζει στην προσπάθειά της να τους συλλάβει» (Dewey, 2019, σ. 175). Ο σύγχρονος κόσμος μοιάζει να δοκιμάζεται, λόγω έλλειψης οποιασδήποτε διανοητικής και ηθικής προετοιμασίας για την αντιμετώπιση αυτών των αλλαγών (Dewey, 2019 ̇ Bauman, 2002), καθώς οι εξωτερικές συνθήκες τροποποιούνται ταχύτερα σε σχέση με την αλλαγή του πλαισίου αναφοράς του ατόμου (σύνολο αρχών, πεποιθήσεων, επιθυμιών, επιδιώξεων) (Dewey, 2019 ̇ Mezirow, 2007). Βασική αιτία για την πνευματική σύγχυση και απουσία δράσης αποτελεί το ρήγμα που έχει δημιουργηθεί μεταξύ των γεγονότων στον σύγχρονο κόσμο και των πλαισίων αναφοράς του ατόμου (Dewey, 2019 ̇ Eschenbacher & Fleming, 2020 ̇ Mezirow, 2007). Η εκπαίδευση, ως ευθύνη του φιλελευθερισμού (Dewey, 2019), παρέχει την δυνατότητα παρέμβασης με στόχο την αλλαγή των προδιαθέσεων και τη συγκρότηση διανοητικών και ηθικών προτύπων που να εναρμονίζονται με την τωρινή εξέλιξη των γεγονότων. Ο σχεδιασμός των πολιτικών για την εκπαίδευση ενηλίκων στα πλαίσια της δια βίου μάθησης στις αρχές της δεκαετίας του ’90 υπαγορεύονταν από οικονομικούς δείκτες ανάπτυξης και κερδοφορίας (Πρόκου, 2005). Ωστόσο, αποτελεί απαίτηση των καιρών να επανεξεταστούν οι στόχοι της δια βίου μάθησης (ό.π.) και να εστιαστούν όχι πλέον στην ανταγωνιστικότητα και την απόκτηση δεξιοτήτων με στόχο την κερδοφορία, αλλά στη διασφάλιση της θέσης των εργαζομένων στον οικονομικό κόσμο και την απόκτηση οριζόντιων δεξιοτήτων, όπως οι ευρύτερες κοινωνικές δεξιότητες, η διαπολιτισμική ευαισθητοποίηση, η ανησυχία για την περιβαλλοντική κρίση, η ανάγκη προστασίας και σεβασμού των προσωπικών δεδομένων, κ.ά. Η τεχνική κατάρτιση στα πλαίσια της εκπαίδευσης ενηλίκων θα πρέπει να συμπληρώνεται με θέματα σημαντικά, που άπτονται κοινωνικών, πολιτισμικών και περιβαλλοντικών προβλημάτων και προβληματισμών (Λιντζέρης, 2020 & 2021), ενώ η γνώση θα εκλαμβάνεται όχι μόνο ως απόκτηση χρήσιμων δεξιοτήτων, αλλά και ως μαθητεία ελεύθερης και αυτόνομης σκέψης, χειραφέτησης και δράσης (Dewey, 2019 ̇ Mezirow, 2007 ̇ Λιντζέρης, 2010).Η ανάπτυξη οριζόντιων δεξιοτήτων θα πρέπει να ενσωματώνεται ωσμωτικά στις πρακτικές των εκπαιδευτών ενηλίκων, ώστε με την αξιοποίηση της εμπειρίας των εκπαιδευόμενων και την προαγωγή της κριτικής σκέψης, σύμφωνα με τις θεωρίες της μετασχηματίζουσας, χειραφετικής μάθησης, να αναδεικνύονται ενεργοί πολίτες με στόχο την ανάληψη ενσυνείδητης δράσης προς την κατεύθυνση της κοινωνικής ένταξης και κοινωνικής συνοχής (Κόκκος, 2010 ̇ Λιντζέρης, 2019 & 2020).Λέξεις κλειδιά: εκπαίδευση ενηλίκων, οριζόντιες δεξιότητες, μετασχηματισμός, χειραφετική μάθηση
- 5 προβολές