Η Βάση Δεδομένων Βιοποικιλότητας και Εθνοβιολογίας των Νήσων Κουκ: δια βίου μάθηση και εκπαίδευση για την κλιματική αλλαγή και τη βιοποικιλότητα στα νησιά Κουκ

Η παρούσα εισήγηση επικεντρώνεται στην παιδαγωγική χρήση της Βάσης Δεδομένων Βιοποικιλότητας και Εθνοβιολογίας των Νήσων Κουκ (CIBED) για την περιβαλλοντική ευαισθητοποίηση, και ειδικότερα για την κλιματική αλλαγή και τις επιπτώσεις της. Από αυτήν την άποψη, τα νησιά Κουκ είναι μια ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα περίπτωση. Αρχικά, λόγω της γεωμορφολογίας και της γεωγραφικής τους θέσης, είναι ιδιαίτερα ευάλωτα σε φαινόμενα κλιματικής αλλαγής, όπως η άνοδος της στάθμης της θάλασσας, οι μεταβολές των βροχοπτώσεων ή η μέση θερμοκρασία. Αυτό επηρεάζει το βιοτικό επίπεδο των κατοίκων, καθώς η οικονομία εξαρτάται κυρίως από τους φυσικούς πόρους (γεωργία, αλιεία και καλλιέργεια μαργαριταριών) και την προστασία της βιοποικιλότητας. Επιφέρει επίσης δημογραφικές αλλαγές (κινητικότητα, μετανάστευση). Σε συνάρτηση των παραπάνω, η παραδοσιακή μετάδοση γνώσης επίσης απειλείται. Τέλος, ενδιαφέρον παρουσιάζει το θεσμικό πλαίσιο και το εκπαιδευτικό συνεχές της δια βίου μάθησης και εκπαίδευσης, τόσο για το πώς διαμορφώθηκε ιστορικά όσο και για την έμφαση που δίνει στην πολιτισμική και (δι)γλωσσική ταυτότητα, στις άτυπες μορφές μετάδοσης της παραδοσιακής γνώσης και στους στόχους της αειφορίας. Σημαντική είναι η προσήλωση της κυβέρνησης και της κοινότητας στην επίτευξη των στόχων της βιώσιμης ανάπτυξης και στη συμμόρφωση με τις διεθνείς συστάσεις και συνθήκες.Η βάση CIBED είναι ένα έργο που πραγματοποιεί το Κέντρο Κοινωνικής Ανθρωπολογίας και Υπολογιστών (CSAC/HRAF Πανεπιστήμιο Yale), σε συνεργασία με το Ίδρυμα Φυσικής Κληρονομιάς της κυβέρνησης των νησιών Κουκ και τις τοπικές κοινότητες. Είναι διαδικτυακό αποθετήριο που αποθηκεύει εθνοβιολογική και εθνοοικολογική γνώση που αφορά είδη και ποικιλίες ως μέρος της τοπικής κληρονομιάς. Σημαντικό της πλεονέκτημα, καθώς απευθύνεται σε μια δίγλωσση/πολύγλωσση κοινότητα, είναι η συγχώνευση της επιστημονικής με την παραδοσιακή γνώση αλλά και η χρήση Μαορί και τοπικών διαλέκτων παράλληλα με αγγλικούς και επιστημονικούς όρους. Χρησιμοποιείται παιδαγωγικά σε κοινοτικά προγράμματα και σε προγράμματα τυπικής εκπαίδευσης για την εφαρμογή παιδαγωγικής χειραφετητικής, πολιτισμικά και οικολογικά ευαίσθητης, που συσχετίζει την εμπειρία των μαθητών/εκπαιδευόμενων με την ακαδημαϊκή γνώση, επικεντρώνεται στην τοπική παραδοσιακή γνώση και αυξάνει την ευαισθητοποίηση για τη σημασία της, την καταγραφή και τη διαφύλαξή της. Επιπλέον, η αξιοποίηση της σύγχρονης εξοικείωσης με τις νέες τεχνολογίες και το νέο επικοινωνιακό σύμπαν, αποτελεί ένα χρήσιμο εργαλείο. Τέλος, το έργο αυτό υποστηρίζει την κυβέρνηση των Νήσων Κουκ στην επίτευξη των στόχων της Σύμβασης για τη Βιολογική Ποικιλότητα (CBD), της Σύμβασης για το Εμπόριο Απειλούμενων Ειδών (CITES) και της Σύμβασης για τη Διατήρηση των Αποδημητικών Ειδών (CMS).Δια Βίου Μάθηση, Βιοποικιλότητα, Κλιματική Αλλαγή, Νησιά Κουκ, CIBED